Pervazivni razvojni poremećaji
Pervazivni razvojni poremećaji pripadaju poremećajima ranog dečijeg uzrasta, a karakterišu se poremećajima verbalne komunikacije, oštećenjem socijalne interakcije i stereoptipnog ponašanja.
Prema međunarodnoj klasifikaciji bolesti u pervazivne poremećaje spadaju:
Dečiji autizam
Atipični autizam
Aspergerov sindrom
Rettov sindrom
Drugi dezintegrativni poremećaji u detinjstvu
Poremećaj hiperaktivnosti povezan sa intelektualnim teškoćama i stereotipnim pokretima
Nespecifični pervanzivn poremećaji
Dečiji autizam je složen razvojni poremećaj koji se karakteriše sa slabom ili nikakvom socijalnom interakcijom i ograničenim komunikacijskim obrascima ponašanja. Javlja se u tokom prve tri godine života.
U populaciji dečaka ovaj poremećaj je 4 puta češći nego kod devojčica.
Uzrok nastanka
Iako je područje autizma veoma razvijeno, tačan uzrok je još uvek nepoznat. Stanje autizma ima veze sa biohemijskim i neurološkim promenama na mozgu, ali se ne zna odakle te promene potiču.
Simptomi autizma
nedostatak želje za komunikacijom
teškoće u govoru ili sporiji razvoj govora
oskudna neverbalna komunikacija ,uključijući kontakt očima,gestove i govor tela
nekada se razvije govor ,deca su pričljiva,ali ne postoji istinska dvosmerna razmena između deteta i sagovornika
često su prisutne eholalije
ne odazivaju se na ime
u ponašanju je izraženo hodanje u krug i na prstima,klate se,igraju se sami sa sobom
igra je stereotipna
ne održava kontakt pogledom
imaju problem sa apstraktnim mišljenjem
Aspergerov sindrom se karakteriše poteškoćama u društvenoj interakciji i ograničenim,stereotipnim interesima i aktivnostima.Razlikuje se od autizma jer kod njega nema zastoja u komunikativnom i kognitivnom razvoju. Deca sa Aspergerovim sindromomo nisu povučena u društvu, prilaze drugima. Aspergerov sindrom se može javiti kasnije nego autizam te se dijagnoza postavlja između 5.i 9.godine
Atipični autizam se javlja nakon treće godine života .Nedostaje poremećaj u jednoj ili dve sfere koje su potrebne za dijagnostikovanje autizma. Najčešće se razvija kod osoba sa teškim specifičnim razvojnim poremećajima receptivnog govora.
Rettov sindrom se javlja se na uzrastu od 7-18 meseci života.Klinička slika obuhvata stečenu mikrocefaliju,gubitak komunikacije i voljne funkcije šake,pojavu stereotipnih pokreta,različita autistična obeležja.Česte su i epizode hiperventilacije.
Stadijum razvoja poremećaja
Rani stadijum stagnacije počinje između 6. i 18. meseca
Stadijum brze destrukcije počinje na uzrastu između 1. i 3. godine života
Pseudostacionarni stadijum počinje na uzrastu od ktraja 2. do kraja 10.godine
Stadijum kasne motorne deterioracije počinje posle 10 . godine i traje godinama.
Lečenje : terapija lekovima, defektološki tretman kao i psihološko savetovanje i podrška porodici.
Dezintegrativni poremećaj u detinjstvu nastaje oko 3-4 godihne života.Događa se fizičko i psihičko nazadovanje.Uzrok je često nepoznat .
Poremećaj hiperaktivnosti povezan sa intelektualnim teškoćama i stereotipnim pokretima – u prvom planu je naglašeno hiperkinetsko ponašanje: motorni nemir,impulsivnost,slaba pažnja,stereotipije nisu toliko naglašene kao u autizmu,ponekad ga je teško diferencirati od autistične kliničke slike.
Radmila Čvorović, dipl.defekolog logoped-fonoped
Izvor: mojpedijatar.co.rs